cio:Landingspagina Contra-indicaties en Overgevoeligheden

De informatiestandaard Contra-indicaties en Overgevoeligheden (CiO) vormt samen met de informatiestandaard Medicatieproces 9 (MP9) en de informatiestandaard Uitwisseling laboratoriumgegevens (Lab2Zorg) de set van informatiestandaarden benodigd voor digitale uitwisseling van medicatiegegevens. De ontwikkeling en implementatie van deze informatiestandaarden vormt onderdeel van het landelijke Programma Medicatieoverdracht.

De informatiestandaard CiO omvat een set van afspraken over eenduidige registratie en uitwisseling van contra-indicaties en overgevoeligheden binnen de categorie medicatie. Zowel contra-indicaties als overgevoeligheden zijn opgenomen in het medicatieoverzicht en worden gebruikt bij medicatiebewaking door voorschrijvers, toedieners en apothekers in alle domeinen van de zorg. Afspraken over eenduidige registratie en uitwisseling hiervan zijn daarom van belang voor de medicatieveiligheid.

1 TOELICHTING PROJECT CIO

Op de pagina Toelichting project CiO vindt u informatie over de volgende onderwerpen:

• Aanleiding voor het project
• Samenhang implementatie en informatiestandaard
• Plan van aanpak en planning waaronder ook de gebruikte overleggremia
• BITS
• Teams-omgeving

2 IMPLEMENTATIE

Op de pagina Implementatie CiO is informatie te vinden over de kernteambesluiten en gebruikerseisen en -wensen. Op termijn zullen hier ook het implementatiehandboek voor zorgaanbieders en de implementatiehandleidingen voor softwareleveranciers te vinden zijn. Daarnaast is hier informatie over de aanvullende beproeving en opschaling van CiO vindbaar.

3 INFORMATIESTANDAARD

De informatiestandaard CiO omvat een set van afspraken over eenduidige registratie en uitwisseling van contra-indicaties en overgevoeligheden binnen de categorie medicatie. Tot de informatiestandaard behoren: het functioneel ontwerp, het technisch ontwerp, de dataset en transacties in Art-Decor. Daarnaast is testmateriaal beschikbaar voor leveranciers.

3.1 Ontwerpen

De volgende ontwerpen zijn beschikbaar van de informatiestandaard Contra-indicaties en Overgevoeligheden.

De Bèta-release betreft een conceptpublicatie en vormt het startpunt voor doorontwikkeling van de standaard. Deze wordt verspreid onder een selecte groep betrokkenen waarbij feedback gegeven kan worden en wijzigingen kunnen worden voorgesteld. Bèta: Conceptrelease die volledig is in functionaliteit, maar nog wat fouten kan bevatten. De functionaliteit moet nog beproefd worden in een testsetting (bijvoorbeeld een Proof of Concept). Dit concept kan tussentijds worden uitgebracht – Nictiz Duurzaam Releasebeleid (2022)..

3.1.1 Actueel

• Functioneel Ontwerp CiO versie 2.0.0-beta.1
• FHIR Implementation Guide CiO version 2.0.0-beta.1 (ENG)

3.2 Beheerdocument

• Link naar Beheerdocument informatiestandaard CiO

3.3 Testen en kwalificatie

Meer informatie over testmaterialen vindt u via de pagina Contra-indicaties en Overgevoeligheden Kwalificatie

3.4 Ondersteunende informatie en handleidingen

• Geneesmiddelovergevoeligheid - dataset met voorbeeld
• Medicatie contra-indicatie - dataset met voorbeeld
• Toelichting samenhang Wiki en ART-DECOR

3.5 Releasenotes informatiestandaard

• Vergelijking CiO bèta.1 vs bèta.2
• Toelichting begrippen en definities CiO v1.0

3.6 Achtergrond releases

3.6.1 v2.0.0-beta.1

De beta.1-release van 1 mei 2023 diende als gespreksdocument voor de doorontwikkeling van de informatiestandaard CiO. Deze beta-versie is tot stand gekomen op basis van de samenwerkingen binnen werkgroep Contra-indicatie en werkgroep Overgevoeligheid (expertisegroepen op informatieniveau van het 5-lagenmodel) en werkgroep Organisatie en Proces CiO (expertisegroep op zorgprocesniveau).

De werkgroepen Contra-indicatie en Overgevoeligheid hebben in de periode 2020-2022 een analyse gemaakt van de benodigde gegevensmodellen (zibs) voor de informatiestandaard CiO. Deze analyse heeft geresulteerd in de gegevensmodellen van de zib prepublicatie 2022-1 van 10 juni 2022: Overgevoeligheid-v1.0(2022NL), Reactie-v1.0(2022NL) en MedicatieContraIndicatie-v2.0(2022NL)(voorgaande publicaties: MedicatieContraIndicatie-v1.1(2021NL), MedicatieContraIndicatie-v1.0(2020NL)). Tevens hebben deze werkgroepen nagedacht over de werkwijze voor het kunnen wijzigen en afsluiten van contra-indicaties en overgevoeligheden in de keten. In de periode 2021-2022 is parallel hieraan en hierop volgend de functionele behoefte vanuit het zorgveld via de werkgroep Organisatie en Proces CiO verder in kaart gebracht, met name met betrekking tot het consolideren van gegevens uit meerdere bronnen tot één overzicht, het afsluiten van registraties en het wijzigen van gegevens.

Na de beta.1-release heeft er een consultatieronde plaatsgevonden en is gewerkt aan een roadmap voor doorontwikkeling van de standaard. De doorontwikkeling van de informatiestandaard is opgepakt in samenwerking met de expertgroep CiO waarin koepelorganisaties, standaardisatieorganisaties en zorgverleners vertegenwoordigd zijn. Daarnaast zijn er een aantal softwareleveranciers die in een vroegtijdig stadium input hebben geven op het technisch ontwerp.

3.6.2 v2.0.0-beta.2

De beta.2-release van 15 december 2023 vormt de volgende stap in de doorontwikkeling van de informatiestandaard CiO. Deze beta-versie is tot stand gekomen in overleg met de expertgroep CiO en betrokken softwareleveranciers. Stakeholders worden uitgenodigd om in Q1 2024 feedback te geven op de informatiestandaard.

De belangrijkste wijziging ten opzichte van de informatiestandaard versie 2.0.0-beta.1 is het gebruik van nieuwe zib-modellen. Deze zib-modellen vormen de basis voor de informatiestandaard.

Gedurende de zomer van 2023 is er een gedegen informatieanalyse uitgevoerd door het projectteam CiO in samenwerking met het zib-centrum. Dit had als doel de informatiebehoefte omtrent uitwisseling van gegevens over contra-indicaties en overgevoeligheden helder te krijgen. Deze informatieanalyse was om twee redenen noodzakelijk:

1. De zib-modellen die voor CiO gebruikt werden (prepublicatie 2022-1), zijn conceptueel onzuiver. Herziening van de zib-modellen is nodig.
2. Er is voor de zomer van 2023 geen consensus bereikt over: de gegevens die uitgewisseld moeten worden in de keten; de begrippen en definities van die gegevens; de onderliggende informatiemodellen.

In het kader van deze informatieanalyse zijn gesprekken gevoerd met negen partijen/personen. Hierbij is gepoogd een goede afspiegeling van betrokken stakeholders te spreken. Proces en uitkomsten van deze informatieanalyse is te vinden in het memo Informatieanalyse CiO zibs v1.1.

De informatieanalyse heeft geleid tot aanpassingen in de zib-modellen. Deze aanpassingen in zib-modellen leiden tot significante wijzigingen in de dataset en transacties van de informatiestandaard ten opzichte van de beta.1-release. Hier zijn kort de gemaakte keuzes weergegeven evenals de onderbouwing daarvan. Uitgebreide toelichting op de nieuwe zib-modellen en keuzes die daarin gemaakt zijn, is te vinden in een tweetal memo’s:

• Memo ontwikkeling zib-modellen Overgevoeligheid, Reactie en BewakingBesluit v1.1
• Memo knelpunten en oplossingen zib MedicatieContraIndicatie v1.1

3.6.2.1 In het kort: Overgevoeligheid, Reactie en BewakingBesluit

Informatieanalyse heeft geleidt tot de volgende conclusies met betrekking tot het begrip overgevoeligheid op de informatielaag:

• Zorgverleners wensen met elkaar uit te wisselen ‘dat waarop bewaakt wordt’
• Mogelijkheid om informatie over reactie en symptomen uit te wisselen; wat is er gebeurd bij de patiënt
• Optie om uit te wisselen waarvoor de patiënt aanleg heeft; diagnostische informatie over de overgevoeligheid

Op basis van die conclusies is het voorstel om een nieuw concept te introduceren op de informatielaag: het bewakingsbesluit. Dit concept is het besluit om bewaking te starten dan wel te beëindigen m.b.t. een stof of groep stoffen die ongewenst zijn als behandeling voor de patiënt. Door bewaking los te trekken van het diagnostisch aspect van een overgevoeligheid wordt voldaan aan de informatiebehoefte en is er ruimte voor een verschillende mate van detaillering door verschillende zorgprofessionals. Daarnaast blijft het concept Overgevoeligheid daarmee breder inzetbaar dan voor geneesmiddelovergevoeligheden.

In de beta.2-release zijn daarom een drietal zib modellen opgenomen: Overgevoeligheid, Reactie en BewakingsBesluit. Aan de zib-modellen zijn enkele gegevenselementen toegevoegd om identificatie mogelijk te maken en relaties tussen elementen aan te kunnen brengen.

3.6.2.2 In het kort: Alert (Medicatie contra-indicatie)

Er zijn verschillende knelpunten geïdentificeerd in de zib MedicatieContraIndicatie zoals die is opgenomen in prepublicatie 2022-1. Omdat er sprake is van mogelijke overlap met de zib Alert en een wens bestaat om de medicatie contra-indicatie generieker te modelleren, wordt gekozen om Alert expliciet ook in te zetten voor de uitwisseling van medicatie contra-indicaties. Hiervoor zijn enkele aanpassingen gedaan aan de zib Alert. Deze zib wordt in versie 2.0.0-bèta.2 van de informatiestandaard CiO gebruikt voor de uitwisseling van informatie over contra-indicaties.

4 MAPPING

volgt