Toelichting project CiO

Terug naar Landingspagina Contra-indicaties en Overgevoeligheden

1 Aanleiding

De informatiestandaard Contra-indicaties en Overgevoeligheden (CiO) vormt samen met de informatiestandaard Medicatieproces 9 (MP9) en de informatiestandaard Uitwisseling laboratoriumgegevens (Lab2Zorg) de set van informatiestandaarden benodigd voor digitale uitwisseling van medicatiegegevens. De ontwikkeling en implementatie van deze informatiestandaarden vormt onderdeel van het landelijke Programma Medicatieoverdracht.

De informatiestandaard CiO omvat een set van afspraken over eenduidige registratie en uitwisseling van contra-indicaties en overgevoeligheden binnen de categorie medicatie. Zowel contra-indicaties als overgevoeligheden zijn opgenomen in het medicatieoverzicht en worden gebruikt bij medicatiebewaking door voorschrijvers, toedieners en apothekers in alle domeinen van de zorg. Afspraken over eenduidige registratie en uitwisseling van deze gegevens zijn daarom van belang voor de medicatieveiligheid.

De aanleiding voor dit project is meerledig:

1. De uitwisseling van medicatie contra-indicaties en geneesmiddelovergevoeligheden is opgenomen in de herziene richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens in de keten.
2. Er bestaat momenteel geen separate informatiestandaard geheel gericht op CiO (voorheen ICA) om op door te ontwikkelen.
3. De ontwikkeling en implementatie van een informatiestandaard CiO is onderdeel van het 10-stappenplan voor complete en goede elektronische overdracht van medicatiegegevens.
4. De behoefte aan uniforme registratie van medicatie contra-indicaties en geneesmiddelovergevoeligheden bestaat al langere tijd. De uitwisseling van medicatie contra-indicaties en geneesmiddelovergevoeligheden zorgt momenteel voor vervuiling van informatiesystemen.
5. Er is slechts in beperkte mate sprake van afspraken en richtlijnen met betrekking tot registratie en uitwisseling van medicatie contra-indicaties en geneesmiddelovergevoeligheden. Ook ontbreekt het nog aan breed gedragen begrippen en definities in het (CiO-)zorgveld.

Hoewel de informatiestandaard CiO zich in eerste instantie richt op medicatie contra-indicaties en geneesmiddelovergevoeligheden zal de standaard op termijn verbreed worden, onder andere met bewaking op aandoening of kenmerken van de patiënt die een contra-indicatie vormen voor andere verrichtingen dan het voorschrijven en verstrekken van medicatie en op allergenen die geen bestandsdeel zijn van geneesmiddelen. Op termijn zal hier een separaat plan van aanpak voor worden opgesteld.

1.1 Visie- en kaderdocument

Bij Nictiz komen verschillende vragen binnen over de kaders van de informatiestandaard CiO en het project CiO. Daarnaast worden er verzoeken gedaan aan Nictiz om te participeren in andere projecten over contra-indicaties en overgevoeligheden die raken aan de informatiestandaard en/of de samenwerkingsafspraken die in het project opgesteld worden, zogenoemde zijprojecten.

Met het visie- en kaderdocument CiO beogen we doelen en kaders voor de scope medicatiebewaking helder te krijgen. De elementen van dit visie- en kaderdocument voor de informatiestandaard CiO onderschrijven alle betrokken partijen. De betrokken stakeholders staan voor een gezamenlijk doel.

2 Samenhang implementatie en informatiestandaard

Het project CiO omvat zowel ontwikkeling en beheer van de informatiestandaard CiO als de implementatie ervan. Op deze pagina is informatie te vinden over beide onderdelen. Informatiestandaard en implementatie zijn met elkaar verweven maar spelen zich af op verschillende lagen in het Nictiz lagenmodel.

3 Werkwijze, roadmap en planning

3.1 Werkwijze

De informatiestandaard CiO wordt doorontwikkeld/aangepast op basis van wijzigingsverzoeken. In de ontwikkeling van de informatiestandaard werkt het projectteam samen met stakeholders in een tweetal overleggremia. Deze worden in de volgende paragraven verder toegelicht. Parallel aan ontwikkeling van de informatiestandaard is ook gewerkt aan het opstellen van bijbehorende implementatieafspraken. Dit is tussen mei 2023 en juni 2024 gebeurd in het kernteam CiO. Vervolgafspraken en/of wijzigingen worden verder opgepakt door het nieuw te vormen kernteam medicatieoverdracht. Er is nauwe interactie tussen de expertgroep, betrokken leveranciers en kernteams noodzakelijk zodat de eindproducten op elkaar aansluiten. Periodiek zal daarom kruisbestuiving plaatsvinden tussen de verschillende overlegstromen. Het is de ambitie om eind 2025 te starten met het aanvullend beproeven van de informatiestandaard en implementatieafspraken CiO.

3.1.1 Expertgroep CiO

Inhoudelijke toetsing, consultatie en doorontwikkeling van het functioneel ontwerp vindt plaats middels maandelijkse expertgroepbijeenkomsten. Punten waarop nog geen breed consensus bestaat worden besproken of in proces gezet. De expertgroep bestaat uit inhoudelijke experts met kennis met betrekking tot het gebruiksdoel en de gebruikte informatietechnologie. Hierbij kan gedacht worden aan een informatiearchitect, klinisch informaticus, (beleids)medewerker van de koepelorganisaties, inhoudelijk deskundige (vanuit de standaardisatieorganisaties) of eindgebruikers vanuit hun rol als ervaringsdeskundigen. Bij voorkeur hebben zij geparticipeerd in de werkgroep contra-indicaties of overgevoeligheid en/of nemen zij deel aan gebruikersgroep van softwareleveranciers. De inhoudelijke experts werken samen onder begeleiding van Nictiz. De deelnemers van de expertgroep CiO hebben mandaat om namens hun achterban een advies over de voorgestelde oplossingen in de informatiestandaard te geven. Waar nodig maken zij gebruik van achterbanraadpleging. De leden zijn zelf verantwoordelijk om draagvlak voor hun advies bij hun achterban te verkrijgen.

3.1.2 Leverancierswerkstroom CiO

Maandelijks vindt er een overleg plaats met een selectie van betrokken softwareleveranciers, de werkstroom CiO. Dit overleg is een belangrijk gremium om oplossingsrichtingen te toetsen, naast de toetsing via de expertgroep. De leveranciers beschikken over veel ervaring rondom implementaties en staan bovendien in nauw contact met de eindgebruikers van de standaard. De werkstroom CiO bestaat uit meerdere leveranciers die op eigen verzoek actief betrokken wensen te zijn bij de ontwikkeling van de informatiestandaard CiO en implementatie hiervan (onder andere afspraken voor opschoning, migratie en hybride situatie). De werkstroom CiO is primair verantwoordelijk voor de inbreng van technische expertise en kent een adviserende rol. Voorstellen van wijzigingen en beoogde oplossingsrichtingen volgen vanuit de expertgroep. Waar nodig kunnen oplossingsrichtingen door leveranciers worden getoetst in gebruikersgroepen. De leveranciers in de werkstroom CiO werken samen onder begeleiding van Nictiz.

3.1.3 Kernteams en voorbereidingsgroepen CiO

In het kernteam MO, zoals voorheen in het kernteam CiO, neemt een afvaardiging van de bij het medicatieproces betrokken sectoren deel in de vorm van projectleiders en zorgprofessionals. Om te zorgen dat de informatiestandaard aansluit bij het zorgproces en om uitwisseling in de keten te realiseren, worden in kernteams boven- en cross sectorale afspraken gemaakt. Dit zijn de besluiten kernteams. Het gaat daarbij onder andere om beleidsafspraken en verantwoordelijkheden. Besluiten kunnen ook technische ondersteuning van het zorginformatiesysteem nodig hebben. Dit zijn de gebruikerseisen/-wensen. Voor afstemming over gebruikerseisen en –wensen kunnen kruisbestuivingsessies met leveranciers uit de werkstroom CiO worden georganiseerd.

Het kernteam MO werkt samen onder begeleiding van het programma Medicatieoverdracht. Leden van het kernteam hebben het mandaat om namens hun achterban een besluit te nemen, maar toetsen voorgenomen besluiten middels een achterbanraadpleging. De leden zijn zelf verantwoordelijk om draagvlak voor hun advies bij hun achterban te verkrijgen.

De kernteams zullen inhoudelijk worden voorbereid in voorbereidingsgroepen waarin meer ruimte is voor uitwerking en discussie. De kernteams zullen daarom met name gericht zijn op gezamenlijke besluitvorming op voorstellen uit de voorbereidingsgroepen.

3.2 Roadmap en planning

Het projectteam CiO heeft in gezamenlijkheid met haar betrokken stakeholders een roadmap CiO opgesteld, welke informatie bevat over (toekomstige) functionaliteiten van de informatiestandaard en een tijdsplanning weergeeft over toekomstig afgestemde releases. De roadmap geeft inzicht in de toekomstige voorgenomen releases van de informatiestandaard CiO en kent voor de scope medicatiebewaking een concrete planning tot aan de aanvullende beproeving CiO:

• September 2024: Release informatiestandaard CiO 2.0.0-beta.3
• Februari 2024: Release informatiestandaard CiO 2.0.0-beta.4

4 BITS

Voor het beheer van de informatiestandaard CiO wordt gebruik gemaakt van het BITS-project CiO.

BITS (Beheer Informatie- en Terminologie Standaarden) is een tool ingericht om het beheer van standaarden te ondersteunen. BITS is een Nictiz inrichting van het product JIRA van Atlassian. In deze tool is het mogelijk verzoeken voor ontwikkeling of wijziging met betrekking tot de standaard te registreren. Deze verzoeken kunnen worden ingediend via de Nictiz Service Desk. Klik hiervoor op de link in de oranje balk bovenaan deze pagina.

Het projectteam CiO verwerkt de binnenkomende issues van het BITS-project CiO. De issues worden geanalyseerd en geprioriteerd voor uitwerking. Bij uitwerking van een verzoek vindt terugkoppeling hierover plaats in het betreffende BITS-issue. Het projectteam CiO zorgt voor het organiseren van alle issues in epics. De epics bieden een indeling van issues op basis van het inhoudelijk onderwerp. Het Kanban board CiO geeft een overzichtelijke weergave van alle issues per epic. Voor het bekijken van dit overzicht is inloggen met een BITS-account noodzakelijk. Meer uitleg over het BITS-project CiO is te vinden in het issue CIO-178 'Handleiding BITS-project CiO'.

5 Teams-omgeving

Nictiz werkt samen met haar stakeholders via de Teams-omgeving Contra-indicaties & Overgevoeligheden. Zowel interne betrokkenen van Nictiz als externe betrokkenen kunnen de hier geplaatste documenten zien en bewerken.

De expertgroep, leverancierswerkstroom en kernteams hebben ieder een eigen kanaal. In dit kanaal is het volgende te vinden:

• Relevante bestanden
• Werkafspraken
• Chatomgeving