Functioneel ontwerp eOverdracht 4.1.0-alpha.4 (Minimale eOverdracht+)

Dit is een tijdelijke pagina met wijzigingen voor issue NICTIZ-26647. De gepubliceerde versie vind je hier.

1 Inleiding

1.1 Algemeen

Deze pagina beschrijft het functioneel ontwerp voor de informatiestandaard eOverdracht versie 4.1.0-alpha.4 (Minimale eOverdracht+, MeO+). Eerder is de Minimale eOverdracht (MeO) beproefd in de praktijk door gebruikers en leveranciers in het kader van programma InZicht en gepubliceerd in een definitieve versie: 4.0. De MeO+ is een uitbreiding op de MeO, waarbij in korte cycli telkens een bouwsteen wordt toegevoegd.

De eOverdracht is een set van patiëntgegevens gericht op de verpleegkundige overdracht en is van belang om de continuïteit en veiligheid van zorg te kunnen waarborgen. Het overdragen van patiëntgegevens betreft hier het overdragen van zorg door verpleegkundig specialisten, verpleegkundigen en verzorgenden in de keten tussen verschillende zorgaanbieders. De overdracht is een eindevaluatie van het zorgproces tot aan dat moment en met de overdracht worden de verantwoordelijkheden formeel overgedragen. Een goede overdracht voorkomt fouten en bespaart tijd. Het overdragen van patiënten is onderdeel van de dagelijkse verpleegkundige praktijk en vormt een belangrijke schakel om de zorg op een veilige manier te continueren. Patiënten hebben te maken met verschillende zorgaanbieders. Bij elke overplaatsing is het van belang dat de gegevens met de juiste kwaliteit, zonder registratielast, worden overgedragen. Daarom zijn afspraken gemaakt over welke gegevens van belang zijn bij de verpleegkundige overdracht en hoe deze gegevens moeten worden vastgelegd in het elektronisch dossier en vervolgens uitgewisseld in digitale vorm. De afspraken zijn vastgelegd in deze informatiestandaard. Via deze pagina worden de kaders en uitgangspunten nader toegelicht.

Het functioneel ontwerp beschrijft voor alle uitwisselscenario's (in dit document use cases genoemd) uit de informatiestandaard de transacties, transactiegroepen, de systemen, de systeemrollen en de bedrijfsrollen van zorgverleners of patiënten. Daarvoor worden de eisen gegeven voor het sturen of ontvangen van gegevens. In hoofdstuk 2 wordt verder ingegaan op wat een use case inhoudt. Per use case zijn de nadere details beschreven. Voor meer informatie over informatiestandaarden en hoe deze worden ontwikkeld, zie de Nictiz webpagina voor informatiestandaarden. Voor de verklaring van de begrippen die voorkomen in het functioneel ontwerp wordt verwezen naar het begrippenoverzicht op de Nictiz website.

1.2 Doelgroep

De doelgroep voor deze pagina bestaat uit:

• Productmanagers, architecten, ontwerpers en testers van XIS-leveranciers, regio-organisaties en Nictiz;
• Vertegenwoordigers van zorgverleners met name verpleegkundigen en verzorgenden.

1.3 Kaders en uitgangspunten

1.3.1 Richtlijn en proces

De V&VN richtlijn "Verpleegkundige verslaglegging en overdracht" omvat alle zorginhoudelijke normen en afspraken t.a.v. de verpleegkundige overdracht.

1.3.2 Infrastructuur

De berichten beschreven in deze informatiestandaard kunnen over elke willekeurige infrastructuur worden getransporteerd. De specificatie van de infrastructuur en het berichttransport is buiten scope van deze informatiestandaard.

FHIR specificaties voor deze informatiestandaard zijn uitgewerkt in de FHIR Implementation Guide eOverdracht v4.1.

1.3.3 Wettelijke kaders

eOverdracht is een gegevensset met richtlijnen voor implementatie in FHIR. Overeenkomstig de lagen van interoperabiliteit zijn aanvullende afspraken nodig om in de praktijk te komen tot implementatie van een informatieoverdracht. Daarbij gelden altijd de wettelijke kaders als uitgangspunt. Overeenkomstig de eis uit de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) zal een Data Privacy Impact Assessment (DPIA) voor iedere gegevensverwerking onderdeel moeten zijn van de implementatie. Op basis hiervan moet worden bepaald wat er in een bepaalde use case uitgewisseld kan en mag worden.

1.4 Kwalificatie

1.4.1 Kwalificatie introductie

Op basis van dit FO en de daarbij behorende dataset zal een kwalificatiescript worden opgesteld. Het opstellen van kwalificatiescripts valt buiten de scope van dit FO. Voor meer informatie zie de websitepagina over Nictiz kwalificaties.

2 Use Cases

Een use case is een specifieke beschrijving van een praktijksituatie in de zorg waarbij voor een concrete situatie het uitwisselen van informatie wordt beschreven aan de hand van actoren (mensen, systemen) en transacties (welke informatie wordt wanneer uitgewisseld). Een use case is een verbijzondering van een specifiek onderdeel van het zorgproces. Een informatiestandaard kan bestaan uit één of meerdere use cases. Iedere use case koppelt met een scenario in ART-DECOR. Wanneer verschillende use cases gebruik maken van hetzelfde scenario kan een andere indeling gewenst zijn, bijvoorbeeld op basis van proces. In dit FO wordt elke use case geanalyseerd en uitgewerkt.

2.1 Algemeen

De eOverdracht 4.1 (Minimale eOverdracht, MeO+) ondersteunt het overdragen van zorg voor volwassenen. De zorg voor kinderen kan er mee worden overgedragen, maar er zijn geen kind-specifieke zibs in opgenomen. Deze zullen worden opgenomen in toekomstige versies van de eOverdracht.

De Verpleegkundige aanmelding maakt geen deel uit van de eOverdracht 4.1. Deze wordt ontwikkeld in toekomstige versies van de eOverdracht.

Voor een overzicht van de zibs die in de MeO+ worden uitgewisseld zie algemeen overzicht van de inhoudelijke opbouw. De informatie van de overige zibs van de Hele eOverdracht (HeO) wordt in de MeO+ in ongestructureerde vorm (PDF/A) uitgewisseld. Voor een overzicht van de zibs in de Hele eOverdracht (HeO) zie algemeen overzicht van de inhoudelijke opbouw van de gehele eOverdracht.

2.1.1 Bedrijfsrollen

Bedrijfsrol (actor)	Beschrijving bedrijfsrol
versturende zorgorganisatie	de verpleegkundige/verzorgende van zorgorganisatie die de cliënt/patiënt overdracht naar een andere zorgorganisatie
ontvangende zorgorganisatie	de verpleegkundige/verzorgende van de zorgorganisatie die de overdracht van de cliënt/patiënt ontvangt

Voor de eOverdracht worden gegevens uitgewisseld tussen organisaties. Dit kan tussen organisaties die behoren tot een andere sector of organisaties die behoren tot dezelfde sector. Daarbij kan elke zorgorganisatie binnen de sector zowel de rol van ontvangende als sturende organisatie vervullen.

Soort organisaties:

• Ziekenhuis
• Wijkverpleging
• Verpleeghuis
• Revalidatie
• Verstandelijk gehandicapten zorg
• Lichamelijk gehandicapten zorg
• Geestelijke gezondheidszorg
• Dagbesteding
• Hospice
• JGZ
• Justitiële inrichting

2.2 Use Case - Verpleegkundige overdracht

2.2.1 Doel en relevantie

Het doel van de Verpleegkundige overdracht is het versturen van een set van patiëntgegevens gericht op de verpleegkundige overdracht, om de continuïteit en veiligheid van zorg te kunnen waarborgen.

2.2.2 Proces en Context (pre- en postproces)

2.2.2.1 Preproces

Er is toestemming voor het delen van persoonsgegevens van de over te dragen cliënt of patiënt met de ontvangende zorgorganisatie. Sturende en ontvangende zorgorganisatie zijn overeengekomen dat de patiënt kan worden overgedragen op de datum overplaatsing.

2.2.2.2 Proces

Bij de overdracht is het bij de versturende organisatie bekend welke organisatie de zorg overneemt na ontslag/ beëindigen zorg door de versturende organisatie. Dit kan bevestigd zijn in de aanmeldfase van de eOverdracht, indien van toepassing. Een andere mogelijkheid is dat de patiënt na consult van een arts een afspraak heeft om op een x-moment te worden opgenomen in een ziekenhuis of indien de behandelend arts met een andere behandelaar afspreekt om de patiënt over te dragen aan een andere organisatie. Processtappen:

• Verpleegkundige/verzorgende zorgt dat de alle relevante gegevens (waaronder het zorgplan) up to date zijn bijgewerkt in het XIS voor ontslag.
• In XIS wordt op basis van de beschikbare gegevens het overdrachtsbericht gevuld. Niet alle secties zijn verplicht om in te vullen, op basis van de actuele patiëntproblemen maakt de verpleegkundige/verzorgende een inschatting welke gegevens relevant zijn om over te dragen. Als er aanvullende documenten zijn (bijv. uitvoerverzoek) kan dit meegestuurd worden in het overdrachtsbericht.
• De (transfer) verpleegkundige/verzorgende van versturende organisatie controleert het overdrachtsbericht en, indien compleet, zorgt dat het bericht klaar staat voor verzending.
• Het XIS van de versturende organisatie verstuurt het overdrachtsbericht naar het XIS van de ontvangende organisatie.
• Het XIS van de versturende organisatie ontvangt een ontvangstbevestiging van het XIS van de ontvangende organisatie.
• Verpleegkundige/verzorgende van de ontvangende organisatie ontvangt een melding dat het overdrachtsbericht klaar staat.
• Het XIS van ontvangende organisatie toont de gegevens van het overdrachtsbericht en de PDF/A bijlage.
• De verpleegkundige/verzorgende van de ontvangende organisatie beoordeelt de gegevens en bepaalt welke gegevens worden overgenomen in het XIS. De gegevens in het bericht kunnen worden opgeslagen in het XIS, de gegevens in de PDF/A bijlage kunnen alleen handmatig worden overgenomen.
• Op basis van de gegevens uit de overdracht en de intake van de patiënt wordt de zorg gecontinueerd.

In het Technisch Ontwerp is bovenstaand scenario uitgewerkt gebruikmakend van een Notified Pull patroon. Hierbij stelt de versturende organisatie het overdrachtbericht en de ontvangstbevestiging beschikbaar voor raadplegen en bijwerken door de ontvangende organisatie.

2.2.2.3 Postproces

De ontvangende zorgorganisatie heeft het overdrachtsbericht ontvangen.

2.2.3 Bedrijfsrollen en UML activity diagram

De bedrijfsrollen voor deze use case zijn beschreven in Bedrijfrollen.

Onderstaande afbeelding toont de verschillende activiteiten uit de procesbeschrijving die door de bedrijfsrollen worden uitgevoerd.

2.2.4 Informatieoverdracht

2.2.4.1 Systemen & Systeemrollen

Zowel de versturende als de ontvangende zorgorganisatie maken ieder gebruik van een XIS. Deze systemen kennen ieder een systeemrol, die het uitwisselen van gegevens tussen deze systemen mogelijk maakt.

Systeem	Naam systeemrol	Systeemrolcode	Omschrijving
XIS Versturende zorgorganisatie	Overdrachtsbericht sturend systeem	VPK-VOS-FHIR	Sturen van verpleegkundig overdrachtsbericht
XIS Ontvangende zorgorganisatie	Overdrachtsbericht ontvangend systeem	VPK-VOO-FHIR	Ontvangen van verpleegkundig overdrachtsbericht

Zie ook onderstaande afbeelding.

2.2.4.2 Transacties & Transactiegroepen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties, een verzameling van transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht) vormt een zogeheten transactiegroep. Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case. In de tabel zijn referenties opgenomen naar de specificaties in Art-Decor.

Transactiegroep	Transactie	Systeemrolcode	Bedrijfsrol
Overdrachtsbericht volwassenen	Sturen overdrachtsbericht volwassenen	VPK-VOS-FHIR	Versturende zorgorganisatie
	Ontvangstbevestiging overdrachtsbericht volwassenen (deze transactie bevat geen concepten)	VPK-VOO-FHIR	Ontvangende zorgorganisatie

2.2.4.3 Samenhang bedrijfsrollen, activiteiten, transacties, systeemrollen en transactiegroepen

Onderstaande afbeelding toont de samenhang tussen de bedrijfsrollen, bedrijfsprocessen, systeemrollen transacties en transactiegroepen voor use case: Verpleegkundige Overdracht.

3 Aanvullende informatie

3.1 Binding van waardelijsten

De eOverdracht 4.1 is voor het grootste gedeelte samengesteld uit zibs uit de ZIB Publicatie2017. Deze bevat geen specificaties voor de sterkte van de bindings van de waardelijsten. Voor de eOverdracht 4.1 gelden de specificaties zoals ze zijn opgenomen in de FHIR-profielen waarmee de eOverdracht 4.1 is geïmplementeerd (te vinden via het Technisch Ontwerp).

3.2 Niet-gecodeerde informatie

3.2.1 Situatie waarbij geen codering beschikbaar is

De zibs vereisen vaak dat informatie gecodeerd wordt uitgewisseld. Implementerende partijen dienen hun best te doen om deze coderingen door te voeren, maar er kunnen situaties ontstaan waarbij dat niet mogelijk is. Ook kunnen zich situaties voordoen in de zorgpraktijk die niet ondervangen worden door één van de waarden in het gespecificeerd waardebereik van de code. In deze gevallen, mits het FHIR-profiel dit toestaat, dient (SHOULD) die informatie als vrije tekst te worden uitgewisseld op de volgende manier:

• Bij elementen van datatype CodeableConcept:
  • voor element.coding wordt de code OTH gebruikt uit codesysteem http://hl7.org/fhir/v3/NullFlavor.
  • de tekstuele informatie wordt ondergebracht in element.text.

Ontvangende systemen dienen (SHOULD) om deze reden altijd de vrije tekst in concept.text te ondersteunen, naast de gecodeerde informatie in concept.coding. Deze aanpak kan alleen gebruikt worden als de binding-sterkte van de waardelijst niet required is, of als de waardelijst de code OTH bevat. In andere situaties moet (SHALL) een code uit de waardelijst gekozen worden.

3.2.2 Ondersteuning van waarde OTHER

Voor elementen van type CodeableConcept waarbij OTHER deel uitmaakt van de waardenlijst, dienen sturende systemen een invulveld te hebben voor de vrije tekst waarmee concept.text wordt gevuld, naast een invoermogelijkheid voor de gecodeerde informatie.

4 Referenties

Nr	Auteur(s)	Titel	Datum
1	V&VN Kinderverpleegkunde, Stichting Pal, Stichting KinderThuisZorg, Stichting Kind en Ziekenhuis	Ernstig zieke kinderen hebben recht op gezonde zorg: Op weg naar participatie in de samenleving.	2013
2	Programmateam Registratie aan de bron	Architectuurdocument volume 1: De grondbeginselen van zorginformatiebouwstenen en hoe ze gebruikt kunnen worden	2016
3	Smeele F	Beheer afspraken Zorginformatiebouwstenen (zib's)	2017
4	Vreeke E, Klein Wolterink G	Zorg voor kinderen in beeld Vooronderzoek kinddimensie.	2015
5		Het Medische Kindzorgsysteem

5 Release notes

In onderstaande tabel staan de wijzigingen die in elke patchrelease zijn doorgevoerd. Wil je informatie ontvangen over aankomende en uitgebrachte patchreleases, dan kan je je aanmelden via de Nictiz-website.

Versie	BITS issue	Omschrijving
4.1.0-alpha.4	EOVDR-673	De TestScripts zijn omgezet naar FHIR R5-formaat, en enkele andere aanpassingen zijn doorgevoerd om de TestScripts geschikt te maken voor uitvoer op Conformancelab.
	EOVDR-667	De instructies voor het gebruik van Touchstone als test- en kwalificatieplatform zijn aangepast naar het gebruik van Conformancelab.
4.1.0-alpha.3	EOVDR-676	Publicatie van de Minimale eOverdracht + (MeO+). Deze bevat de MeO plus Gezinssituatie.