Releasenotes informatiestandaard CiO
Terug naar Landingspagina Contra-indicaties en Overgevoeligheden
Inhoud
[verbergen]1 Vergelijking tussen releases
1.1 CiO 2.0.0-beta.2 versus CiO 2.0.0-beta.1
- Gegevenselementen CiO 2.0.0-beta.1 vs. CiO 2.0.0-beta.2
- Begrippen en definities CiO 2.0.0-beta.1 vs. CiO 2.0.0-beta.2
1.2 CiO 2.0.0-beta.3 versus CiO 2.0.0-beta.2
2 Achtergrond bij releases
2.1 CiO 2.0.0-beta.1
De beta.1-release van 1 mei 2023 diende als gespreksdocument voor de doorontwikkeling van de informatiestandaard CiO. Deze bètaversie is tot stand gekomen op basis van de samenwerkingen binnen werkgroep Contra-indicatie en werkgroep Overgevoeligheid (expertisegroepen op informatieniveau van het 5-lagenmodel) en werkgroep Organisatie en Proces CiO (expertisegroep op zorgprocesniveau).
De werkgroepen Contra-indicatie en Overgevoeligheid hebben in de periode 2020-2022 een analyse gemaakt van de benodigde gegevensmodellen (zibs) voor de informatiestandaard CiO. Deze analyse heeft geresulteerd in de gegevensmodellen van de zib prepublicatie 2022-1 van 10 juni 2022: Overgevoeligheid-v1.0(2022NL), Reactie-v1.0(2022NL) en MedicatieContraIndicatie-v2.0(2022NL) (voorgaande publicaties: MedicatieContraIndicatie-v1.1(2021NL), MedicatieContraIndicatie-v1.0(2020NL)). Tevens hebben deze werkgroepen nagedacht over de werkwijze voor het kunnen wijzigen en afsluiten van contra-indicaties en overgevoeligheden in de keten. In de periode 2021-2022 is parallel hieraan en hierop volgend de functionele behoefte vanuit het zorgveld via de werkgroep Organisatie en Proces CiO verder in kaart gebracht, met name met betrekking tot het consolideren van gegevens uit meerdere bronnen tot één overzicht, het afsluiten van registraties en het wijzigen van gegevens.
Na de beta.1-release heeft er een consultatieronde plaatsgevonden en is gewerkt aan een roadmap voor doorontwikkeling van de standaard. De doorontwikkeling van de informatiestandaard is opgepakt in samenwerking met de expertgroep CiO waarin koepelorganisaties, standaardisatieorganisaties en zorgverleners vertegenwoordigd zijn. Daarnaast zijn er een aantal softwareleveranciers die in een vroegtijdig stadium input hebben geven.
2.2 CiO 2.0.0-beta.2
De beta.2-release van 15 december 2023 vormt de volgende stap in de doorontwikkeling van de informatiestandaard CiO. Deze bètaversie is tot stand gekomen in overleg met de expertgroep CiO en betrokken softwareleveranciers. Stakeholders worden uitgenodigd om in Q1 2024 feedback te geven op de informatiestandaard.
De belangrijkste wijziging ten opzichte van de beta.1-release is het gebruik van nieuwe zib-modellen. Deze zib-modellen vormen de basis voor de informatiestandaard.
Gedurende de zomer van 2023 is er een gedegen informatieanalyse uitgevoerd door het projectteam CiO in samenwerking met het Zib-centrum. Dit had als doel de informatiebehoefte omtrent uitwisseling van gegevens over contra-indicaties en overgevoeligheden helder te krijgen. Deze informatieanalyse was om twee redenen noodzakelijk:
- De zib-modellen die voor CiO gebruikt werden (prepublicatie 2022-1), zijn conceptueel onzuiver. Herziening van de zib-modellen is nodig.
- Er is voor de zomer van 2023 geen consensus bereikt over: de gegevens die uitgewisseld moeten worden in de keten; de begrippen en definities van die gegevens; de onderliggende informatiemodellen.
In het kader van deze informatieanalyse zijn gesprekken gevoerd met negen partijen/personen. Hierbij is gepoogd een goede afspiegeling van betrokken stakeholders te spreken. Proces en uitkomsten van deze informatieanalyse is te vinden in het memo Informatieanalyse CiO zibs v1.1.
De informatieanalyse heeft geleid tot aanpassingen in de zib-modellen. De nieuwe zib-modellen worden meegenomen in de zib prepublicatie 2024-1. De aanpassingen in zib-modellen leiden tot significante wijzigingen in de dataset en transacties van de informatiestandaard ten opzichte van de beta.1-release. Hier zijn kort de gemaakte keuzes weergegeven evenals de onderbouwing daarvan. Uitgebreide toelichting op de nieuwe zib-modellen en keuzes die daarin gemaakt zijn, is te vinden in een tweetal memo’s:
- Memo ontwikkeling zib-modellen Overgevoeligheid, Reactie en BewakingBesluit v1.1
- Memo knelpunten en oplossingen zib-model MedicatieContraIndicatie v1.1
2.2.1 In het kort: Overgevoeligheid, Reactie en BewakingBesluit (bouwstenen voor Geneesmiddelovergevoeligheid)
Informatieanalyse heeft geleid tot de volgende conclusies met betrekking tot het begrip overgevoeligheid op de informatielaag:
- Zorgverleners wensen met elkaar uit te wisselen ‘dat waarop bewaakt wordt’
- Mogelijkheid om informatie over reactie en symptomen uit te wisselen; wat is er gebeurd bij de patiënt
- Optie om uit te wisselen waarvoor de patiënt aanleg heeft; diagnostische informatie over de overgevoeligheid
Op basis van die conclusies is het voorstel om een nieuw concept te introduceren op de informatielaag: BewakingBesluit. Dit concept is het besluit om bewaking te starten dan wel te beëindigen m.b.t. een stof of groep stoffen die ongewenst zijn als behandeling voor de patiënt. Door bewaking los te trekken van het diagnostisch aspect van een overgevoeligheid wordt voldaan aan de informatiebehoefte en is er ruimte voor een verschillende mate van detaillering door verschillende zorgprofessionals. Daarnaast blijft het concept Overgevoeligheid daarmee breder inzetbaar dan voor geneesmiddelovergevoeligheden.
In de beta.2-release zijn daarom een drietal zib-modellen opgenomen: Overgevoeligheid, Reactie en BewakingBesluit. Aan de zib-modellen zijn enkele gegevenselementen toegevoegd om identificatie mogelijk te maken en relaties tussen elementen aan te kunnen brengen.
2.2.2 In het kort: Alert (bouwsteen voor Medicatie contra-indicatie)
Er zijn verschillende knelpunten geïdentificeerd in de zib MedicatieContraIndicatie zoals die is opgenomen in prepublicatie 2022-1. Omdat er sprake is van mogelijke overlap met de zib Alert en een wens bestaat om de medicatie contra-indicatie generieker te modelleren, wordt gekozen om zib Alert expliciet ook in te zetten voor de uitwisseling van medicatie contra-indicaties. Hiervoor zijn enkele aanpassingen gedaan aan de zib Alert. Deze zib wordt in beta.2-release van de informatiestandaard CiO gebruikt voor de uitwisseling van informatie over medicatie contra-indicaties.
2.3 CiO 2.0.0-beta.3
De beta.3-release van 30 september 2024 is de volgende stap in de doorontwikkeling van de informatiestandaard CiO. Deze bètaversie is tot stand gekomen in overleg met de expertgroep CiO en betrokken softwareleveranciers. Stakeholders worden uitgenodigd om na de release feedback te geven op de informatiestandaard. In aanloop naar de release zijn er, naast reguliere bijeenkomsten van expertgroep en werkstroom, in Q1 en Q2 2024 twee consultatiesessies gehouden met stakeholders van CiO waaronder zorgverleners. De aanwezigen hebben feedback gegeven over de standaard middels het uitwerken van casuïstiek.
De feedback van stakeholders wordt bijgehouden in het BITS-project Contra-indicaties en Overgevoeligheden.
Een belangrijke wijziging ten opzichte van de beta.2-release is het gebruik van zib-modellen uit de meest recente zib pre-publicatie. Waar beta.2-release voorsorteerde op aankomende ontwikkelingen in zib modellen, kan de beta.3-release gebruik maken van de zib modellen zoals ze zijn gepubliceerd in de zib pre-publicatie 2024-1. In aanloop naar de beta.2-release en ook in de periode daarna, in Q1 en Q2 van 2024, is er nauwe samenwerking geweest tussen het projectteam CiO en het Zib Centrum met als doel de verdere ontwikkeling van de zib modellen die relevant zijn binnen CiO, en de adoptie van deze modellen in de beta.3-release.
Een andere belangrijke toevoeging aan de informatiestandaard is de uitwerking en opname van de Voorstel Contra-Indicatie usecase (VCI). Voor deze usecase zijn enkele aanvullende gegevenselementen en transacties gedefinieerd. De bouwstenen voor de VCI usecase zijn niet gebaseerd op zibs, maar worden in de informatiestandaard opgenomen na consultatie bij de Expertgroep CiO.
Tenslotte is het noemenswaardig dat er tussen beta.2 en beta.3 aandacht is besteed aan het uitwerken van het vraagstuk over objectidentificatie en mutaties. Verschillende opties zijn besproken met softwareleveranciers en expertgroep leden. Door de uitwerking van verschillende scenario's is er een keuze gemaakt voor het opnemen van een groeperend identificatie element genaamd ‘GMO’ in de dataset. Dit element groepeert de bouwstenen BewakingBesluit, Reactie, OvergevoeligheidIntolerantie die bij elkaar horen, evenals de bijbehorende Symptoom en AandoeningOfGestelheid instantiaties. Tevens wordt er gebruik gemaakt van relatie elementen per bouwsteen, zoals in de beta.2 ook het geval was.
2.3.1 In het kort: bouwstenen in beta.3-release
Informatieanalyse omtrent het concept van overgevoeligheid heeft ertoe geleid dat zib Overgevoeligheid in de zib pre-publicatie 2024 wordt hernoemd naar OvergevoeligheidIntolerantie. Zo dekt de zib een breder concept dan overgevoeligheden.
Een belangrijke ontwikkeling in de zib pre-publicatie 2024-1 is de herziening van zib Probleem. Hoewel dit niet een zib is die één van de primaire concepten binnen CiO modelleert, heeft de herziening van zib Probleem wel gevolgen voor de informatiestandaard. Zib Probleem wordt in algemene usecases vervangen door zibs AandoeningOfGesteldheid, Symptoom en DiagnostischInzicht. Diagnostisch inzicht wordt verbijzonderd binnen de CiO usecase in de zibs OvergevoeligheidIntolerantie en Reactie. In combinatie met zib BewakingBesluit ontstaat de modellering van het overkoepelend concept geneesmiddelovergevoeligheden.
De contra-indicaties worden vooralsnog gemodelleerd door gebruik van zib Alert, wat ook de keuze was in de beta.2-release.
Beta.3 gebruikt de bouwsteen RegistratieInformatie voor de uitwisseling van informatie die betrekking heeft op het proces van registratie van CiO bouwstenen in het medisch dossier. In de vorige release werd gebruik gemaakt van procespatroon RegistratieGegevens met de gedachte dat deze zib de informatiebehoefte voldoende dekt. Uit nadere analyse blijkt er niet voldoende dekking te zijn, en is de keuze gemaakt om bouwsteen RegistratieInformatie in de dataset op te nemen.
In het overzicht met de vergelijking tussen de bouwstenen van beta.3 en beta.2 zijn ook verschillen te zien in de begrippen die gebruikt worden in CiO 2.0.0-beta.3. De definitie van bouwsteen Alert is ongewijzigd gebleven. Bouwstenen BewakingBesluit, OvergevoeligheidIntolerantie en Reactie hebben gewijzigde definities, die de nieuwe inzichten in de ontwikkelingen van de zibs volgen. Symptoom en AandoeningOfGesteldheid werden niet gebruikt in beta.2, en zijn begrippen die voor het eerst geïntroduceerd worden in CiO 2.0.0-beta.3. Dat geldt ook voor de bouwstenen die exclusief in de dataset gebouwd zijn, namelijk VoorstelContraIndicatie, AntwoordVoorstelContraIndicatie en RegistratieInformatie.
2.3.2 In het kort: Voorstel Contra-Indicatie usecase
Het Voorstel Contra-Indicatie (VCI) is een voorstelbericht waarmee een zorgverlener aan een andere zorgverlener kan vragen om bevestiging van een vermoede contra-indicatie. Dit wordt gebruikt als er twijfel bestaat over de aanwezigheid van een mogelijke contra-indicatie. Met het VCI-bericht kan een verstrekker bij de voorschrijver nagaan of een mogelijke medicatie contra-indicatie geregistreerd moet worden of niet. Ook kan er een voorstel worden gemaakt voor een wijziging of afsluiting van een huidige medicatie contra-indicatie bij vermoeden dat deze niet langer actueel is. De voorschrijver antwoord dan met een Antwoord VCI bericht. Het VCI bevat één voorgestelde medicatie contra-indicatie per bericht.
In de dataset van beta.3-release is de gegevensset VoorstelGegevens opgenomen. Daaronder zijn de gegevenselementen van de Voorstel Contra-Indicatie te vinden, evenals de gegevenselementen van Antwoord Voorstel Contra-Indicatie. Voorstel Contra-Indicatie verwijst inhoudelijk naar het overkoepelende concept Medicatie Contra-Indicatie. De bijbehorende transacties zijn ingericht met push berichten, met een bijbehorende ontvangstbevestiging. Er worden geen VCI of AVCI berichten beschikbaar gesteld in de keten, maar berichten worden direct verstuurd tussen zorgverleners.
