HL7v3 kwalificatiesimulator

Aan deze pagina wordt momenteel gewerkt. De gepubliceerde versie kan hier gevonden worden

1 Algemeen

Voor de uitwisseling van medische informatie maken zorgaanbieders gebruik van zorginformatiesystemen. Deze zogenaamde XIS-applicaties maken gebruik van informatiestandaarden zoals door Nictiz worden ontwikkeld. Nictiz biedt leveranciers de mogelijkheid hun producten en diensten te laten toetsen (kwalificeren) op correcte implementatie van informatiestandaarden. Om gegevens uit te wisselen via de landelijke infrastructuur voor zorgcommunicatie verlangt VZVZ dat de betreffende zorginformatiesystemen “XIS-type” gekwalificeerd zijn. Als ICT-leverancier kunt u zich voor een zorgtoepassingkwalificatie aanmelden bij Nictiz.

2 Aanmelden voor kwalificatie

In de informatiestandaarden staat per zorgtoepassing beschreven met welke berichtstructuur en volgens welke eisen informatie wordt uitgewisseld. U zorgt dat u met uw pakket voldoet aan de eisen die horen bij een specifieke zorgtoepassing. Wanneer uw software voldoet aan de eisen voor een zorgtoepassing (zie ook Validatie tegen informatiestandaarden), kunt u zich voor kwalificatie aanmelden bij Nictiz.

U meldt zich aan door een e-mail te sturen naar kwalificatie@nictiz.nl. Om uw kwalificatie adequaat in behandeling te kunnen nemen vernemen wij graag van u de gevraagde informatie uit Connectiviteitstest: in te vullen door leverancier. Zodra we uw aanmelding hebben ontvangen neemt de kwalificatie-coördinator contact met u op om de kwalificatie in te plannen en afspraken te maken over het verloop van het kwalificatietraject.

Voor nieuwe leveranciers Mocht u nog niet beschikken over een OID voor o.a. bericht-id’s en dergelijke, vraag dan een eigen OID aan. Zie voor meer informatie: https://informatiestandaarden.nictiz.nl/wiki/OID

3 Hoe verloopt het kwalificatieproces?

De zorgtoepassingkwalificatie, ook wel XIS-kwalificatie genoemd, bestaat uit het doorlopen van een of meerdere scenario’s waarbij berichten worden uitgewisseld en gegevens op schermen worden getoond. Tijdens deze kwalificatie controleert Nictiz of de berichten aan deze eisen voldoen en of de systemen de informatie op een juiste manier aan de gebruiker tonen.

Het kwalificatietraject verloopt als volgt:

• Leverancier meldt zich aan voor kwalificatie(s) (zie Aanmelden voor kwalificatie).
• Nictiz verstrekt kwalificatiescripts die door de softwareleverancier doorlopen moeten worden.
• Leverancier levert informatie aan voor het configureren van kwalificatieaccount (zie Connectiviteitstest: in te vullen door leverancier).
• Nictiz verstrekt de gegevens om de applicatie aan te sluiten op de kwalificatiesimulator (zie Opzetten connectiviteitstest XIS-typekwalificatie).
• Nictiz verstrekt de inloggegevens om in te loggen op de kwalificatiesimulator.
• Connectiviteit met de kwalificatiesimulator wordt door de softwareleverancier en Nictiz getest.
• Leverancier test zelfstandig op basis van kwalificatiescripts op de kwalificatiesimulator en geeft aan klaar te zijn via kwalificatie@nictiz.nl
• Nictiz gaat een kwalificatieronde inplannen.
• Het zorginformatiesysteem wordt conform verstrekte kwalificatiescripts getoetst. Bij kwalificatie geldt altijd dat die gepland plaatsvinden waarbij de berichtenlog van een kwalificatieaccount dat daarvoor voor testen is gebruikt, wordt vooraf geleegd door Nictiz.
• Nictiz verzamelt de verstuurde berichten.
• De softwareleverancier levert, waar dat gevraagd wordt in scripts, zelf schermafdrukken op waaruit blijkt dat de informatie goed is binnengekomen. Neem de schermafdrukken op in het kwalificatiescript en stuur die door naar kwalificatie@nictiz.nl
• Door inspectie van ingeleverd materiaal controleert Nictiz of:
  • aan alle eisen is voldaan die betrekking hebben op de medische inhoud van de uitwisseling;
  • de gegevens op een juiste manier aan de gebruiker getoond worden.

Bevindingen, en onderwerpen waarover onduidelijkheid bestaat of deze een bevinding zijn, worden vastgelegd in een kwalificatierapport. Dat rapport wordt uiterlijk binnen twee weken teruggestuurd.

• Als de kwalificatie is behaald, ontvangt de softwareleverancier een certificaat voor het betreffende zorginformatiesysteem.
• Indien het kwalificatietraject niet goed is doorlopen volgt een periode waarin de leverancier de gelegenheid krijgt om de bevindingen die aanpassing van de XIS-applicatie verlangen door te voeren.
• Zodra de softwareleverancier aangeeft alle bevindingen opgelost te hebben, zal er een nieuwe kwalificatieronde ingepland worden om minimaal alle openstaande bevindingen te hertesten.

3.1 Kwalificatiesimulator

Nictiz organiseert de zorgtoepassingkwalificatie tegenwoordig zoveel mogelijk remote en via internet met behulp van een kwalificatiesimulator. Nictiz gebruikt hiervoor een kwalificatiesimulator op basis van ART-DECOR . Het voordeel van het gebruik van deze tool is dat:

• kwalificatie online of binnen de zorginfrastructuur kan gebeuren;
• kwalificatie kan plaatsvinden op het moment dat het de softwareleverancier zelf uitkomt;
• kwalificatie laagdrempelig is omdat UZI-passen en certificaten niet nodig zijn;
• meerdere kwalificaties tegelijkertijd kunnen plaatsvinden;
• de respons voorspelbaar is;
• de leverancier zelf inzicht heeft in de verstuurde berichten/documenten en validatieresultaten;
• de leverancier de mogelijkheid heeft om zichzelf te bevragen, of berichten naar zichzelf te sturen.

De simulator biedt tijdens de ontwikkeling de mogelijkheid om vooraf gedefinieerde inhoud terug te geven (zoals beschreven in de scripts). Hiermee kan de leverancier kijken of hij de data goed ontvangt en toont. Merk op dat hier vaak vaste inhoud teruggestuurd wordt en dat de simulator geen interne logica heeft voor bijvoorbeeld verwijsindex en query filters. Ook kan de simulator het systeem bevragen in geval dat het systeem een bronsysteem is. Daarbij is het mogelijk om de patiënt, auteur en query parameters aan te passen. Op het moment dat de patiënt niet aanwezig is in de lijst, kan de BSN ook handmatig worden ingevuld.

De simulator heeft voor de vaste huisarts ook de mogelijkheid om een waarneembericht naar het bronsysteem te sturen, zo kan de leverancier controleren of hij het waarneembericht kan ontvangen en verwerken. De beschikbare waarneemberichten zijn de berichten die ook in het script van de vaste huisarts worden genoemd.

De kwalificatiesimulator verzamelt berichten die van en naar een leverancier worden gecommuniceerd in een berichtenlog. Het is voor de leverancier mogelijk om zelf de berichtenlog in te zien, inclusief validatieresultaten.

Algemene opmerkingen over het gebruik van de kwalificatiesimulator:

• de kwalificatiesimulator is niet bedoeld voor loadtesten, maar voor inhoudelijke controles tegen informatiestandaarden;
• Nictiz vereist verantwoord gebruik van deze kwalificatiesimulator, neem bij twijfel over gebruik contact op. 

3.1.1 Connectiviteitstest: in te vullen door leverancier

Als voorbereiding op een kwalificatie zal het kwalificatieteam een kwalificatieaccount opzetten op onze simulator. Hiermee is het mogelijk om berichten/document in te sturen/te ontvangen uit onze simulator naar de applicatie bij de leverancier.

Voor het configureren van kwalificatieaccount(s) heeft Nictiz de volgende gegevens nodig per systeem:

• De zorgtoepassingrol(len) waarvoor u zich wenst te kwalificeren:
• De naam van de te kwalificeren applicatie:
• Het versienummer van de te kwalificeren applicatie:
• Te gebruiken applicatieId (mag fictief zijn):
• Naam van het systeem (menselijk leesbare naam, handig voor het onderscheid van systemen als er meerdere testsystemen aan een kwalificatieaccount zijn gekoppeld):
• URL (of IP/map):

Bijvoorbeeld zonder certificaten: http://systeem1.zorgverlener.com/map/ Of met certificaten: https://systeem1.zorgverlener.com/map/

• Systeem bij leverancier maakt gebruik van HTTPS: ja/nee/nvt

Dit is alleen van toepassing voor verkeer van de simulator naar het systeem bij de leverancier. Vul ja in als er een certificaat wordt gebruikt op het systeem.

• Keuze kwalificatiesimulator: 1) http(s)://kwalificatie.nictiz.nl of 2) http(s)://nictiz.ks1.lsp.aorta-zorg.nl

(zie par 2.1.2)

• Welke personen toegang moeten hebben tot het account? Geef daarbij graag aan: naam, organisatie, email-adres.

ApplicatieID's
Het is mogelijk om zelf een voorstel te doen voor applicatieId's. Het zou kunnen dat die applicatieId's al in gebruik zijn, in dat geval zullen we even contact opnemen om een tegenvoorstel door te spreken. Als er geen applicatieId wordt opgegeven zullen we dat uitdelen. NB: meerdere accounts met dezelfde applicatieId geeft een conflict.

GBZ-id’s
NB: GBZ-id's zijn in het kader van kwalificatie niet van belang en worden niet uitgedeeld voor kwalificatiesystemen. NB: Deze simulator checkt geen tokens en dergelijke. Nictiz concentreert zich op de inhoud van de berichten.

Testen connectiviteit
Als firewallconfiguraties en dergelijke zijn afgerond, test dan zelf of de connectiviteit werkt. Mochten hier problemen mee zijn, geef dat dan graag even aan, dan maken we een afspraak voor een connectiviteitstest.

3.1.2 Opzetten connectiviteitstest XIS-typekwalificatie

Nictiz biedt twee verschillende kwalificatiesimulatoren aan. De meeste leveranciers maken van de kwalificatiesimulator via publiek internet gebruik en dat raden we voor de meeste gevallen ook aan.

Hierbij de gegevens van de kwalificatiesimulatoren:

1. Via publiek internet:

 Hierbij de gegevens van de kwalificatiesimulator (ART-DECOR):
 URL simulator (vanuit XIS-applicatie):  http(s)://kwalificatie.nictiz.nl/xis/<service locatie uit WSDL's>
 URL simulator (inloggen via browser): https://kwalificatie.nictiz.nl/art-decor
 Protocol: HTTP (poort 80) of HTTPS (poort 443)
 Certificaatboom certificaat van de simulator: DigiCert Global Root CA
 Certificaatboom certificaat van leveranciers-applicaties: UZI-test

2. Alleen bereikbaar op besloten netwerk zorgnet:

 Hierbij de gegevens van de kwalificatiesimulator (ART-DECOR):
 URL simulator (vanuit XIS-applicatie):  http(s)://nictiz.ks1.lsp.aorta-zorg.nl/xis/<service locatie uit WSDL's>
 URL simulator (inloggen via browser): https://nictiz.ks1.lsp.aorta-zorg.nl/art-decor
 Protocol: HTTP (poort 80) of HTTPS (poort 443)
 Certificaatboom certificaat van de simulator: UZI-test
 Certificaatboom certificaat van leveranciers-applicaties: UZI-test

Ter informatie: onze simulatoren ondersteunen Server Name Indication (SNI), een uitbreiding op het TLS protocol waarmee bij het opzetten van de verbinding door onze client wordt aangegeven welke server onze simulator naartoe wil verbinden. Dit maakt het mogelijk om bij de XIS-leverancier verschillende servercertificaten te stapelen op één omgeving (op dezelfde poort).

Ter informatie: Hierboven staan alleen de URLs van de kwalificatiesimulator genoemd, de IP-adressen voor ontvangen en verzenden zijn dezelfde. Dus er zijn geen afwijkende IP-adressen binnen de kwalificatiesimulator bij het zenden van berichten.

3.2 Berichten verzenden/ontvangen

Berichten die worden verzonden naar bovengenoemde URL’s worden gelogd op de kwalificatiesimulator. Vervolgens is het mogelijk om die te valideren.

3.3 Berichten uploaden

Merk op dat het ook mogelijk is om berichten te uploaden naar de omgeving. In de meeste gevallen is dat niet van toepassing want verwachten we dat berichten verzonden, of ontvangen worden vanuit de kwalificatiesimulator. Om berichten te uploaden: Kies naast 'Bericht laden' de button om een bericht te uploaden. (Na laden van een bericht verdwijnt de upload indicator niet. Er staat een rood kruisje naast, en wanneer u dat aanklikt herstelt de Upload button.) Voor het uploaden van xml-bestanden dienen bestanden de *.xml bestandsextensie te hebben. Na het laden van een bericht, toont het scherm de geladen berichten in de tab 'Bestanden'.

3.4 Validatie tegen informatiestandaarden

Één van de voordelen van het gebruik van de simulator is dat het schema- en schematron-validaties uitvoert op de verstuurde berichten, die door leveranciers zelf direct in te zien zijn. Hiermee kan de softwareleverancier controleren of de verstuurde inhoud voldoet aan de informatiestandaard. Merk op dat deze geautomatiseerde controles niet garanderen dat de inhoud volledig voldoet aan de informatiestandaard, maar dat er altijd controle door experts nodig is. De berichten moeten ten tijde van de kwalificatiesessie foutloos en liefst ook zonder opmerkingen door de controles gaan.

Valideren van al verzonden berichten/documenten kan via de volgende stappen:

• In te loggen op de kwalificatiesimulator. Zie hiervoor de inloggegevens die worden verstuurd per email;
• Navigeren naar de berichtenlog via: testen/berichten. Zie figuur 1;
• Kies vervolgens onder Account in de drop-down uw eigen (bedrijfs-) testaccount.
• Selecteren van het bericht/document triggert de validatie (als het bericht niet al gevalideerd is).

Merk op dat wanneer vanuit een externe applicatie berichten worden naar de simulator worden verzonden, het bericht niet automatisch getoond en gevalideerd wordt als het berichtenlogscherm al geopend is. Kies verversen (zie Berichtenlog verversen) om de nieuwe berichten te tonen, en selecteer de berichten om ze te valideren.

Als validatieresultaat zijn er de volgende mogelijkheden:

• Er zijn nog geen validatieresultaten voor dit bericht/document. Selecteer om validatie te starten.
• Er zijn validatiewaarschuwing(en) voor dit bericht/document.
• Er zijn validatiefout(en) voor dit bericht/document.
• Dit bericht/document is schema en schematron valide.

Validatiewaarschuwingen en fouten (schema en schematron) worden onderaan getoond. Zie figuur 2.

Selecteren van een berichten toont onderaan het scherm de bijbehorende validatieresultaten. Daarnaast is het ook mogelijk om:

• Via ‘HTML-weergave bericht’: de inhoud uit het bericht/document te tonen als HTML.
• Via ‘Toon bericht’: de inhoud van het bericht/document te tonen als XML.
• Voor sommige standaarden zoals medicatie 9.x zijn er specifieke viewers beschikbaar.

3.5 Query verzenden

Het is mogelijk om vanuit de kwalificatiesimulator uw eigen applicatie te bevragen. Kies voor de tab ‘Query verzenden’.

Kies de volgende opties:

• HL7-materialen: welke informatiestandaard het om gaat
• Query: welke type query het om gaat

Eventueel aanvuld met optionele parameters:

• Patiënt: Kies de juiste patient of vul handmatig een BSN in.
• Pas eventueel andere query parameters aan. Merk op dat per type vraag er andere query parameters kunnen staan en dat de default waarden kunnen verschillen.
• Query auteur: pas eventueel de query auteur aan.
• Ontvanger: het is mogelijk om de ontvangende applicatie te kiezen, of het pad te wijzigen.

Om te query-en:

• Kies: query

Het antwoord wordt onderaan het scherm getoond en gelogd onder de tab ‘Validatie’.

3.6 Bericht verzenden

Het is mogelijk om vanuit de kwalificatiesimulator berichten naar uw eigen applicatie te versturen. Kies voor de tab ‘Bericht verzenden’.

Kies de volgende opties:

• HL7-materialen: welke informatiestandaard het om gaat
• Bericht: welke type bericht het om gaat

Eventueel aanvuld met optionele parameters:

• Berichtauteur: pas eventueel de auteur aan.
• Ontvanger: het is mogelijk om de ontvangende applicatie te kiezen, of het pad te wijzigen.

Om te versturen:

• Kies: bericht verzenden.

Het antwoord wordt onderaan het scherm getoond en gelogd onder de tab ‘Validatie’.

3.7 Validatie tegen specifieke kwalificatiescripts: Tests

Schema- en schematronvalide berichten kunt u toetsen tegen een specifiek scenario. Kies voor de tab 'Tests':

Voeg (als deze er niet al staat) eventueel met de '+'-button rechts de gewenste testsuite toe. U kunt nu met 'Selecteren' in de kolom 'Bericht' geladen bestanden koppelen aan een test. Koppel ieder bericht aan de juiste test casus. Verifieer of het bericht voldoet aan de geconfigureerde test eisen.

3.8 Handmatig opnieuw valideren

De kwalificatiesimulator slaat uw validatie- en testresultaten op. Wanneer u bestaande berichten opnieuw wilt valideren tegen nieuwe specificaties, kunt u in het 'berichten' scherm kiezen om alle bestaande test- en validatierapporten te verwijderen (prullenbak knop rechts boven). Wanneer u vervolgens de validatietab op het 'Tests' scherm opent, voert de kwalificatiesimulator automatisch nieuwe validaties uit. Het 'Tests' scherm biedt u ook de mogelijkheid om zelf handmatig opnieuw te valideren.

3.9 Berichtenlog verversen

Wanneer vanuit een externe applicatie berichten worden naar de simulator wordt de berichtenlog niet automatisch bijgewerkt (wanneer een gebruiker dit scherm al geopend heeft). De optie om de berichtenlog te verversen wordt getoond in onderstaand figuur.

3.10 Berichtenlog downloaden

Binnen het opgezette account is het mogelijk om berichten te downloaden. Dit kan via de optie download berichten (zie onderstaand figuur). Op het moment dat de optie aangeklikt wordt, moet je opnieuw inloggen met je gebruikersnaam en wachtwoord, waarna er een zip file met je berichten wordt gedownload (naamgeving: xis_<accountnaam>_jjjjmmdd-uumm.zip (bijvoorbeeld xis_art-decor_20150317-1545.zip).

3.11 Berichtenlog legen

Het kan voorkomen dat een leverancier testen heeft uitgevoerd en oude berichten wil verwijderen. Het is mogelijk voor leveranciers om zelf de gehele eigen berichtenlog te legen via het prullenbak icoon. Zie figuur 5.

Aanklikken van deze optie geeft een keuzedialoog met de mogelijkheiden:

• Alles: verwijderd alle berichten/documenten en test & validatieresultaten
• Test & validatieresultaten: alleen de test & validatieresultaten verwijderen.

Klik daarna op ‘Verwijderen’ om te bevestigen of ‘Annuleren’. Zie onderstaand figuur.

Losse berichten/documenten verwijderen Het is ook mogelijk om losse berichten/documenten te verwijderen uit de berichtenlog (in plaats van alle berichten), zie onderstaand. Aanklikken van deze optie geeft hetzelfde keuzedialoog als bij bovenstaand figuur.

3.12 Troubleshooting

Het kan voorkomen dat er fouten optreden vanuit een leveranciers-applicatie. Om die te troubleshooten, kies voor de tab ‘Bestanden’. Hieronder worden berichten gelogd die geen XML betreffen. Het is bijvoorbeeld mogelijk om hier HTTP-foutcodes in te zien of andere fouten die vanuit applicaties opgeleverd worden.

4 Herkwalificatie

Informatiestandaard kwalificaties worden afgegeven per softwareversie en op basis van een AORTA-release. Zodra een nieuwe publicatie van een informatiestandaard uitgebracht wordt, passen leveranciers de applicatie aan. Na het doorvoeren van deze wijzigingen is een herkwalificatie nodig. Een andere reden voor herkwalificatie is als een XIS-leverancier een nieuwe versie van zijn gekwalificeerde XIS-applicatie naar productie wil brengen waarbij sprake is van wijzigingen in programmatuur die oorzaak kunnen zijn van het niet meer correct functioneren van gekwalificeerde functionaliteiten. Als u van mening bent dat de wijziging de reeds gekwalificeerde programmatuur niet raakt dient u een eigen verklaring in te vullen en opsturen (inclusief release notes). Zodra we uw verklaring hebben ontvangen neemt een kwalificatie coördinator contact met u op om de herkwalificatie in te plannen en afspraken te maken over het verloop van de herkwalificatie. De duur van de herkwalificatie hangt mede af van de impact van de wijzigingen.

5 Mijn software is gekwalificeerd en nu?

Voor alle leveranciers: Nictiz zal vermelden op de website dat deze applicatie is gekwalificeerd, zie
https://www.nictiz.nl/standaardisatie/kwalificatiecentrum/
https://www.nictiz.nl/standaardisatie/kwalificatiecentrum/xis-kwalificatie/

Specifiek voor leveranciers die aansluiten op de zorginfrastructuur: Een zorgaanbieder mag de zorginfrastructuur van het LSP alleen gebruiken als zijn zorginformatiesysteem voldoet aan de eisen voor een goed beheerd systeem (GBZ). Dit betekent dat:

• zorginformatiesysteem XIS-typegekwalificeerd is door Nictiz
• de acceptatietesten van de VZVZ heeft doorlopen.

Daarnaast is voor het gebruik van netwerkdiensten een zorgserviceprovider (ZSP), die geregistreerd staat als een goed beheerd zorgnetwerk (GZN), vereist.

Voor de acceptatietesten van de VZVZ en overige eisen neemt u contact op met het VZVZ testteam