Functioneel Ontwerp AllergieIntolerantie 2.1.2

1 Inleiding

1.1 Algemeen

Deze pagina beschrijft het functioneel ontwerp voor het raadplegen van allergie en intolerantie gegevens door een patiënt. De overkoepelende inleiding van de MedMij functionele ontwerpen kan hier gevonden worden. Dit functioneel ontwerp is een toevoeging op de informatie standaard Medicatieveiligheid. In Medicatieproces v6.12.x wordt beschreven hoe contra-indicaties, allergie en intolerantie gegevens tussen zorgverleners uitgewisseld worden. Dit ontwerp beschrijft hoe de patiënt allergie en intolerantie gegevens in een PGO kan inzien.

Voor uitwisseling van allergie en intolerantie gegevens worden de volgende zibs gebruikt:

• Patiënt;
• Zorgaanbieder;
• Zorgverlener;
• AllergieIntolerantie.

1.2 Doelgroep

De doelgroep voor deze pagina wijkt niet af van de algemene doelgroep van de MedMij functionele ontwerpen, die hier gevonden kan worden.

1.3 Kaders en uitgangspunten

1.3.1 Richtlijn

Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

1.3.2 Infrastructuur

Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

1.3.3 Geografische reikwijdte

Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

1.4 Kwalificatie

1.4.1 Introductie

Op deze informatiestandaard is een Nictiz kwalificatie van toepassing. Kwalificatie vindt plaats per systeemrol.

Enkele systeemrollen vallen binnen de 'subsidieregeling voor PGO-leveranciers (dienstverlener persoon)' die in 2018 is opgesteld door de Dienst Uitvoering Subsidie voor Instellingen. Welke systeemrollen dat betreft vindt u in ToelichtingSubsidie.

Voor meer informatie, stuur een mail naar 'kwalificatie@medmij.nl'.

Kwalificatiescripts en meer informatie over de kwalificatie is te vinden via de betreffende paragraaf op de Kwalificatiepagina.

2 Use Cases

2.1 Use case 1: Raadplegen allergie- en intolerantiegegevens in persoonlijke gezondheidsomgeving

2.1.1 Doel en relevantie

Het voor patiënten mogelijk maken regie op hun eigen gezondheid te nemen door inzicht te geven in de geregistreerde allergieën en intoleranties die over henzelf gaan.

2.1.2 Domein

Allergie en intolerantie gegevens in het domein van zorgaanbieders en patiënten.

2.1.3 Context

Het gaat om het elektronisch en gestructureerd beschikbaar maken van de allergie en intolerantiegegevens vanuit een zorgaanbiederssysteem (XIS) naar een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO). Deze pagina bevat (verwijzingen naar) beschrijvingen van:

• informatie,
• bedrijfsrollen (actoren),
• proces,
• systemen,
• systeemrollen,
• transactiegroepen en transacties, inclusief de inhoud van deze transacties.

De beschrijving is infrastructuur-onafhankelijk.

2.1.4 Informatie

2.1.4.1 Raadplegen allergie en intolerantie gegevens

Er zijn geen specifieke filtermogelijkheden (query paramaters) gedefinieerd voor het raadplegen van allergie en intolerantie gegevens. Bij het raadplegen van allergie en intolerantie gegevens wordt om alle gegevens behorende bij de patiënt gevraagd.

2.1.4.2 Beschikbaarstellen AllergieIntolerantiegegevens

De volgende zorginformatiebouwstenen definiëren de informatie-elementen die van toepassing zijn:

• Patiënt
• Zorgverlener
• Zorgaanbieder
• AllergieIntolerantie

Dit betreft de inhoud van de transactie opleveren van allergie en intolerantiegegevens.

2.1.5 Bedrijfsrollen

Deze use case onderscheidt twee bedrijfsrollen, namelijk de Patiënt en de Zorgaanbieder zoals te zien in onderstaande tabel.

Bedrijfsrol	Activiteit
Patiënt	Wil zijn AllergieIntolerantie gegevens raadplegen
Zorgaanbieder	Stelt AllergieIntolerantie gegevens beschikbaar

Bedrijfsrollen AllergieIntolerantie

Onderstaande afbeelding toont de verschillende activiteiten uit de procesbeschrijving die door de bedrijfsrollen worden uitgevoerd.

Activiteitendiagram Raadplegen AllergieIntolerantiegegevens

2.1.6 Procesbeschrijving

2.1.6.1 Patient journey - Roos Dalstra

Het verhaal van de 'patient journey' van Roos Dalstra vindt u hier.

Hieronder een voor Roos relevante situaties waarbij het raadplegen van een haar allergie en intolerantie gegevens een rol speelt.

Doordat Roos de huisarts toestemming heeft gegeven om haar gegevens te delen kan informatie worden uitgewisseld. Als er bijvoorbeeld iets in de medicatie wordt gewijzigd, dan ziet Roos dit in haar persoonlijke gezondheidsomgeving terug. Maar ook oudere opgeslagen informatie kan roos raadplegen en opslaan in het PGO, zoals bijvoorbeeld haar bloeduitslagen en bekende allergieën.

Aangezien Roos alles netjes heeft bijgehouden in haar persoonlijke gezondheidsomgeving kan zij het ziekenhuis haar medicatiegegevens laten zien en laten uploaden naar het ziekenhuisinformatiesysteem. Hierdoor heeft de internist een snel en accuraat overzicht van de huidige medicatie van Roos. Ook heeft de internist inzicht in de hoeveelheid insuline die ze extra heeft gespoten toen haar bloedsuikers te hoog waren de afgelopen week. Roos autoriseert het ziekenhuis ook om haar laboratoriumwaarden in te zien, zo kunnen ze zien welke bloedwaarden ze de afgelopen tijd had. De internist merkt op dat Roos lichte verhoging heeft, en na onderzoek concludeert hij dat ze een blaasontsteking heeft. De internist ziet in het medicatieoverzicht van Roos' PGO dat zij allergisch is voor de antibiotica die meestal bij blaasontstekingen wordt gebruikt, waarna hij een ander middel voorschrijft. Doordat Roos eerder haar allergie- en intolerantiegegevens bij de huisarts heeft geraadpleegd was de internist op de hoogte van haar antibiotica allergie.

2.1.6.2 Proces

Het stuk van het proces waar het in deze use case omgaat is:

• Het systeem van een zorgaanbieder (XIS) stelt AllergieIntolerantie gegevens van de patiënt beschikbaar aan het systeem van een patiënt (PGO).

Deze paragraaf vervolgt met een beschrijving van precondities, proces stappen, en post condities.

2.1.6.2.1 Preconditie

De patiënt heeft toestemming gegeven voor het elektronisch uitwisselen van de AllergieIntolerantie gegevens tussen het betreffende XIS en het eigen PGO.

De AllergieIntolerantie gegevens welke de persoon wil inzien en dat de zorgaanbieder beschikbaar wil stellen.

Een patiënt kan steeds zelf het initiatief nemen om de AllergieIntolerantie gegevens op te halen, maar het is ook mogelijk dat het PGO geconfigureerd is om dit 'automatisch' te doen. Dit maakt voor de scope van deze use case beschrijving geen verschil.

2.1.6.2.2 Proces stappen

• Het systeem van de persoon (PGO) raadpleegt de beschikbare AllergieIntolerantie gegevens .
• Het systeem van de zorgaanbieder (XIS) maakt de AllergieIntolerantie gegevens beschikbaar voor de persoon.
• De persoon gebruikt het PGO om zijn AllergieIntolerantie gegevens in te zien.

2.1.6.2.3 Post conditie

De persoon kan zijn AllergieIntolerantie gegevens inzien via het PGO.

2.1.7 Systemen & Systeemrollen

Zowel de persoon als de zorgaanbieder maken ieder gebruik van een informatiesysteem:

• PGO (patiënt)
• XIS (zorgaanbieder)

Deze systemen kennen ieder verschillende systeemrollen, die het uitwisselen van gegevens tussen deze systemen mogelijk maken. Hier gaat het om de allergie- en intolerantiegegevens van zorgaanbieder naar de patiënt.

Systeem	Naam systeemrol	Systeemrolcode	Omschrijving
PGO	AllergyIntolerantiegegevensRaadplegend	MM-1.2.2-AIR-FHIR	Raadplegen allergie- en intolerantiegegevens bij zorgaanbieder
XIS	AllergyIntolerantiegegevensBeschikbaarstellend	MM-1.2.2-AIB-FHIR	Beschikbaarstellen allergie- en intolerantiegegevens aan de patiënt

Zie ook onderstaande afbeelding.

Componenten diagram van systemen en systeemrollen

2.1.8 Transacties & Transactiegroepen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case.

Transactiegroep	Transactie	Systeemrolcode	Systeem	Bedrijfsrol	Technisch
AllergieIntolerantie gegevens (PULL)	Raadplegen AllergieIntolerantie gegevens	MM-1.2.2-AIR-FHIR	PGO	Patiënt	AllergieIntolerantie in FHIR
	Beschikbaarstellen AllergieIntolerantie gegevens	MM-1.2.2-AIB-FHIR	XIS	Zorgaanbieder

2.1.9 Use case diagram

Onderstaande afbeelding toont bedrijfsrollen, activiteiten, systeemrollen, transacties en transactiegroep in samenhang.

Use case diagram inzien AllergieIntolerantiegegevens

2.2 Use case 2: Raadplegen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling door patiënt

Dit is een alternatief voor use case 1 die zich beperkt tot het ontsluiten van medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens die afkomstig zijn uit de informatiestandaard Medicatieproces 6.12.

2.2.1 Doel en relevantie

Het voor patiënten mogelijk maken regie op hun eigen gezondheid te nemen door inzicht te geven in medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens die over henzelf gaan. De medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens van ICA (Intolerantie, Contra-indicaties en Allergieën) versie 6.12 betreffen een HL7v3-messaging standaard. Deze use case gaat uit van conversie van deze HL7v3-gegevens naar FHIR-resources.

2.2.2 Domein

Medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens.

2.2.3 Context

Het gaat om het elektronisch en gestructureerd beschikbaar maken van medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens vanuit een zorgaanbiederssysteem (XIS) - met behulp van een vertaling naar FHIR - naar een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO): we noemen dit medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling. Deze pagina bevat (verwijzingen naar) beschrijvingen van:

• informatie
• bedrijfsrollen (actoren),
• proces,
• systemen,
• systeemrollen,
• transactiegroepen en transacties, inclusief de inhoud van deze transacties.

De beschrijving is infrastructuur-onafhankelijk.

2.2.4 Informatie

De informatie-elementen die van toepassing zijn, zijn gedefinieerd in ICA 6.12 en de bijbehorende vertaling naar het CIO-datamodel (Contra-indicaties en overgevoeligheden). De medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens in ICA-6.12 zijn vertaald naar het CIO-datamodel voor het onderdeel AllergieIntolerantie. Eventuele negatieve (ontkennende) overgevoeligheden maken hier géén onderdeel van uit. Deze mogen ook officieel niet uitgewisseld worden volgens 6.12, maar als dit tóch gebeurt, worden deze uitgefilterd via de mapping.

2.2.4.1 Raadplegen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling

Er zijn géén specifieke filtermogelijkheden (query parameters) gedefinieerd voor het raadplegen van medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling. Bij het raadplegen van medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling wordt om alle gegevens behorende bij de patiënt gevraagd.

2.2.4.2 Beschikbaarstellen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling

Informatie elementen in medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling staan hieronder. Deze informatie is ook in een nieuw tabblad te openen.

Dit betreft de inhoud van de transactie met medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling. Uitgangspunt voor de transactie zijn de concepten en kardinaliteiten van de zibs AllergieIntolerantie en de bijbehorende Patiënt, Zorgverlener, Zorgaanbieder, Contactpersoon. Afwijkingen hiervan zijn gedocumenteerd in CIO-5.

2.2.5 Bedrijfsrollen

Deze use case kent twee bedrijfsrollen.

Bedrijfsrol	Activiteit
Patiënt	Wil medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling raadplegen
Zorgaanbieder	Stelt medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling beschikbaar

Bedrijfsrollen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling

Onderstaande afbeelding toont de bedrijfsrollen en de activiteiten die zij uitvoeren.

Activiteitendiagram Raadplegen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling

2.2.6 Procesbeschrijving

2.2.6.1 'Patient journey' - Roos Dalstra

Het verhaal van de 'patient journey' van Roos Dalstra vindt u hier.

Hieronder een voor Roos relevante situatie waarbij het raadplegen van een medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling een rol speelt.

De internist merkt op dat Roos lichte verhoging heeft, en na onderzoek concludeert hij dat ze een blaasontsteking heeft. Roos toont de internist het medicatieoverzicht in het PGO en hij ziet dat zij allergisch is voor de antibiotica die meestal bij blaasontstekingen wordt gebruikt, waarna hij een ander middel voorschrijft. Doordat Roos eerder haar medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens bij de apotheek heeft geraadpleegd was de internist op de hoogte van haar antibiotica allergie.

2.2.6.2 Proces

Het stuk van het proces waar het in deze use case om gaat is:

• Het systeem van een zorgaanbieder (XIS) stelt medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling beschikbaar aan het systeem van een patiënt (PGO).
• Een PGO heeft de mogelijkheid om deze medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens op te vragen en dit te presenteren.

Deze paragraaf vervolgt met een beschrijving van precondities, processtappen, en postcondities.

2.2.6.2.1 Preconditie

De patiënt heeft toestemming gegeven voor het elektronisch uitwisselen van allergie- en intolerantiegegevensvertaling tussen het betreffende XIS en de eigen persoonlijke gezondheidsomgeving.

De patiënt wil allergie- en intolerantiegegevensvertaling inzien en de zorgaanbieder stelt dit ook beschikbaar.

Een patiënt kan steeds zelf het initiatief nemen om een gegevens op te halen, maar het is ook mogelijk dat een PGO geconfigureerd is om dit 'automatisch' te doen. Dit maakt voor de beschrijving van deze use case geen verschil.

2.2.6.2.2 Proces stappen

• Het systeem van de patiënt (PGO) vraagt om beschikbare medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling bij een XIS.
• Het systeem van de zorgaanbieder (XIS) levert medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling op voor de patiënt.
• Patiënt gebruikt de persoonlijke gezondheidsomgeving om medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling in te zien.

2.2.6.2.3 Post conditie

De patiënt kan medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling inzien via de persoonlijke gezondheidsomgeving.

2.2.7 Systemen & Systeemrollen

Zowel zorgaanbieder als patiënt maken gebruik van een informatiesysteem:

• PGO (patiënt)
• XIS (zorgaanbieder)

Deze systemen kennen ieder verschillende systeemrollen, die het uitwisselen van gegevens tussen deze systemen mogelijk maken. Hier gaat het om de medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling van zorgaanbieder naar de patiënt.

Systeem	Naam systeemrol	Systeemrolcode	Omschrijving
PGO	Medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling	MM-1.A.15-AIR-FHIR	Raadplegen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens bij zorgaanbieder
XIS	Medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling	MM-1.A.15-AIB-FHIR	Beschikbaarstellen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens aan de patiënt

Zie ook onderstaande afbeelding.

Componenten diagram

De kwalificatie van informatiesystemen vindt plaats op basis van systeemrollen.

2.2.8 Transacties, Transactiegroepen en systeemrollen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case.

Transactiegroep	Transactie	Systeemrolcode	Systeem	Bedrijfsrol	Link naar technische specificatie
Medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling (PULL)	Raadplegen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling	MM-1.A.15-AIR-FHIR	PGO	Patiënt	Medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling in FHIR
	Beschikbaarstellen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling	MM-1.A.15-AIB-FHIR	XIS	Zorgaanbieder

2.2.9 Use case diagram

Onderstaande afbeelding toont bedrijfsrollen, activiteiten, systeemrollen, transacties en transactiegroep in samenhang.

Use case diagram

3 Functionaliteit

Er zijn geen aanwijzingen/eisen voor functionaliteit van de systemen.

4 Verantwoordelijkheid voor informatie

Er zijn geen specifieke toevoegingen over verantwoordelijkheden voor informatie.

5 Afschermen van gegevens

Er zijn geen afspraken over het afschermen van gegevens.

6 Infrastructuur

Er zijn geen afspraken over een specifieke infrastructuur waarop de informatie wordt uitgewisseld.

7 Referenties

Auteur(s)	Titel	Versie	Datum	Bron	Organisatie
AUTEUR(S)	TITEL	VERSIE	DATUM	BRON	ORGANISATIE

Referenties

8 Release notes

In onderstaande tabel staan de wijzigingen voor deze informatiestandaard. Zie de Ontwerpen landingspagina voor wijzigingen die op alle informatiestandaarden van toepassing zijn.

Release	Versie	BITS issue	Omschrijving
2019.01 - Juni 2022	2.1.2	MM-3099	De standaarden binnen MedMij-publicatie 2019.01 zijn, op Medicatieproces 9.0.7 na, uitgefaseerd. Dit wordt vermeld op de relevante pagina's. Kwalificatiematerialen voor deze standaarden zijn gearchiveerd.
2019.01 - Maart 2022	2.1.0	MM-2983	Op iedere relevante wiki-pagina is een warning (melding) geplaatst, dat de betreffende informatiestandaard en/of usecases - met onderliggende documentatie (FO, TO en kwalificatiematerialen) - na 30 april niet meer gebruikt kan worden binnen het MedMij-netwerk.
2019.01 - Mei 2021	2.0.16	MM-2062	The ConceptMap ErnstCodelijst-to-AllergyIntoleranceSeverity contained wrong 'source' codes. This has been edited to the correct ones.
2019.01 - Februari 2021	2.0.13	MM-1731	Completed ConceptMap MateVanKritiekZijnCodelijst-to-allergy-intolerance-criticality by adding missing zib Concept translations to the ConceptMap.
2019.01 - Maart 2020	2.0.4	MM-926	In profiles zib-MedicalDeviceRequest and zib-AllergyIntolerance, add type slices on note.author[x] in order to conform to FHIR rules for extending polymorphic elements.
2019.01 - Januari 2020	2.0.3	MM-492	Added comment to AllergyIntolerance.comment in the HCIM Allergyintolerance FHIR profile to explain the mapping for ValueSet AllergieStatusCodelijst to AllergyIntolerance.clinicalStatus and AllergyIntolerance.verificationStatus. Added dataAbsentReason extension to AllergyIntolerance.verificationStatus.
2019.01 - November	2.0.2	MM-610	Added missing profiles for practitionerrole, organization and related-person. Removed the word 'medication' in favor of 'allergy intolerance'. In the technical specification.
MM-498	Added conceptmap for AllergyIntolerance.category to aid in mapping from HCIM AllergyIntolerance value set AllergieCategorieCodelijst to FHIR STU3 AllergyIntoleranceCategory.
2019.01	2.0.0	-	Use case toegevoegd: Raadplegen/beschikbaarstellen medicatiegerelateerde allergieIntolerantieVertaling.
2018.06	1.0.0	MM-52	AllergyIntolerantie filter op medicatieproces conditie geldigheidstermijn niet nodig